Safran?
Hititler
zamanından beri Anadolu'da yetiştirilen Safran (Crocus sativus), süsengiller
(Iridaceae) familyasından, sonbaharda çiçek açan soğanlı bir kültür bitkisi
olup, toprak üstü kısmı tek, toprak altı kısmı çok yıllıktır. Safranın toprak
altındaki soğan kısmı üç yıl süresince her yıl filiz vererek yeni bitkiyi
oluşturur. Yeni bitki çiçek verdikten ve gelecek yılın soğanını oluşturduktan
sonra, toprak üstündeki kısmı kurur. Soğan kısmı küre şeklinde, üstten ve
alttan hafif basık, çevresi kahverengi kabuklarla örtülmüş durumda, büyüklüğü
1-5 cm çapındadır. Toprak üstündeki kısmında, bitkinin iğne şeklinde, ince uzun
yaprakları bulunmaktadır.
Çiçekler
6 adet taç yapraktan oluşmakta olup, taç yapraklar erguvani mor
renklidir. Çiçeklenme, Ekimin ikinci veya üçüncü haftasından başlayarak
15-20 Kasıma kadar sürmektedir. Her bir bitkiden ortalama 2-12 adet
çiçek alınmaktadır. Bitki boyu 15-30 cm kadardır. Çiçekte üç adet sarı
renkli erkek organ bulunur. Çiçeğin asıl önemli organı dişi organdır.
Dişi organ, tepecik kısmı 2,5-3,5 cm. boyunda, ipliksi görünüşlü olup üç
parçaya ayrılır. Bunların rengi koyu kırmızıdır. Bu kısma 'SAFRAN' denir.
Gıda,
ilaç, kozmetik ve tekstil endüstrisi gibi çok geniş sektörlerde
kullanılmaktadır. İçeriğinde bulunanlar sayesinde ilaç sektöründe
kullanılarak pek çok hastalığa iyi gelmektedir.
* Zerde tatlısı, aşure, safranlı pilav, çorba, tavuk sosları gibi lezzetler hazırlanır.
* Bala karıştırılıp yenir.
* Çayı ve şerbeti yapılır.
* İlaç, kimya ve boya sanayinde kullanılır.
* Kutsal yazı ve hat sanatında kullanılır.
* Kek ve şekerleme yapımında kullanılır.